هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها
تونوس ماهیچه ای , انقباض خفیف و پیوسته ماهیچه بوده که در ماهیچه های اسکلتی موجب حفظ وضعیت ظاهری بدن می شود و به بازگشت خون به قلب کمک می کند , هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها باعث اختلال در عملکرد طبیعی ماهیچه های بدن می شود . تیم جراحی بهار طب کاران با جراحی های ارتوپدی در خدمت شماست . برای مشاوره و دریافت نوبت از متخصص ارتوپد در تهرانسر با ما تماس بگیرید و یا همراه ما باشید با :
- هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها چیست و چه علایمی دارد ؟
- دلیل ایجاد هیپوتونی چیست ؟
- انواع هیپوتونی
- نحوه تشخیص هیپوتونی
- آیا هیپوتونی درمان دارد ؟
- روش های درمان هیپوتونی
- جلوگیری از هیپوتونی
هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها چیست و چه علایمی دارد ؟
عضلات سالم هرگز شل نمی شوند و مقدار مشخصی از تون عضلانی را که می تواند به عنوان مقاومت در برابر حرکت احساس شود , حفظ می کنند هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها موجب اختلال در عملکرد طبیعی ماهیچه های بدن می شود , نتیجه این اختلال ضعف و آتروفی ماهیچه است این حالت می تواند به دنبال ضایعه نورون حرکتی تحتانی و یا همراه با ضایعه نورون حرکتی فوقانی و یا اینکه به دلیل فلج مغزی ایجاد شود , این بیماری در نوزادان در بدو تولد یا سن های بسیار پایین قبل از 6 ماهگی تشخیص داده می شود و در یک کودک مبتلا بین 6 تا 12 ماهگی علایم آن نمایان می شود با این حال ممکن است در سنین بالاتر نیز ایجاد شود.
علایم هیپوتونی در کودکان شامل موارد زیر است :
- کنترل کم روی عضلات گردن
- عدم توانایی در تکیه دادن وزن خود روی عضلات پا یا شانه
- دست و پاهای آویزان درپهلو به جای خم شدن در قسمت آرنج
- مشکل در مکیدن شیر
- احساس لنگی هنگام دست گرفتن
- گریه ضعیف یا صدای آرام
در این کودکان رسیدن به نقاط عطف رشد اعم از نشستن , خزیدن , راه رفتن , گفت و گو و یا تغذیه مدت بیشتری طول می کشد , مهم ترین علایم هیپوتونی در بزرگسالان را می توان موارد زیر دانست .
- بی وقفه افتادن
- مشکل در بلند شدن و ایستادن
- انعطاف پذیری زیاد از حد در باسن , آرنج و زانو
- مشکل در بلند کردن اجسام ( در موارد ضعف عضلانی )
همه چیز درباره عمل یکپای کوتاه
دلیل ایجاد هیپوتونی چیست ؟
شرایط عصبی بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر گذاشته و می توانند باعث هیپوتونی مرکزی شود از جمله آنها می توان به فلج مغزی در بدو تولد , آسیب به مغز و نخاع مانند خونریزی در مغزی , عفونت های جدی مانند مننژیت و اسفالیت است ؛ شرایط عصبی که سیستم عصبی محیطی را تحت تأثیر قرار می دهند و باعث هیپوتونی محیطی می شوند دیستروفی عضلانی , میاستنی گراویس و آتروفی عضلانی نخاع است .
مشکلا غیر عصبی از جمله , سندروم داون , سندروم Preder-willi ع بیماری Tay-sachs , کم کاری تیروئید مادرزادی , سندروم مارفان و سندروم Ehlers danlos , اختلالات بافت همبند , و به دنیا آمدن قبل از هفته 37 بارداری نیز می توانند باعث هیپوتونی یا کاهش تونوس ماهیچه ها در کودکان شوند .
اما این بیماری ممکن است در بزرگسالان نیز رخ دهد و دلیل ان نیز می تواند ناشی از مشکلات ذکر شده باشد از دیگر علت ایجاد ان در بزرگسالان می توان مولتیپل اسکروزیس و بیماری نورون حرکتی را نام برد .
آیا بازسازی انگشت امکان پذیر است ؟
انواع هیپوتونی
هیپوتونی مرکزی که در برخی از موارد ناشی از آسیب به مغز بوده و هیپوتونی مرکزی را به دنبال دارد در این حالت بیشتر اندام های فرد درگیر می شود , در نوع دیگر که هیپوتونی محیطی است عصب های محیطی دارای اختلال باشد یا عضلات آسیب دیده باشد ایجاد می شود .
انواع هیپوتونی بر اساس شدت نیز شامل
- هیپوتونی خفیف که در بیشتر موارد تون عضلانی فرد پایین است .
- هیپوتونی متوسط که در حوزه های حرکتی مانند گردن گرفتن , غلت زدن و.. اختلال ایجاد می کند .
- هیپونونی شدید که بدن کودک شل و افتاده است و نیازمند درمان های شدید تری است .
نحوه تشخیص هیپوتونی
در صورتی که نوزاد تازه متولد شده یا کودک خردسال مشکوک به هیپوتونی باشد پزشک متخصص در مورد سابقه خانوادگی , بارداری و زایمان و اینکه آیا از زمانی تولد مشکلی پیش امده یا نه سوالاتی می پرسد و پس از ارزیابی اولیه یک معاینه فیزیکی کامل انجام می شود و آزمایشاتی مانند , آزمایش خون , سی تی اسکن یا ام آر آی , نوار مغزی , نوار عصب و عضله , نمونه برداری عضله , بررسی مایع نخاعی , بیوپسی عضلانی و آزمایش ژنتیک را توصیه می کند .
آیا هیپوتونی درمان دارد ؟
اگر بیماری ایجاد کننده هیپوتونی پیشرونده نباشد مانند دیستروفی عضلانی ممکن است بهبودی حاصل شود سن کودک , میزان شدت هیپوتونی و تعداد عضلات درگیر در میزان بهبودی این بیماری مؤثر هستند هر چه شدت این عارضه بیشتر باشد درمان نیز سخت تر خواهد بود .
روش های درمانی هیپوتونی
نحوه درمان هیپوتونی به علت زمینه ای آن مرتبط است , در صورتی که این بیماری ناشی از تولد زودرس باشد با بزرگ شدن کودک بهبود می یابد و اگر علت آن یک عفونت باشد در صورت درمان موفق عفونت ممکن است علایم نیز از بین بروند و اگر درمان زمینه ای آن امکان پذیر نباشد , چیزی که اتفاق می افتد تلاش برای بهبود عملکرد عضلانی فرد است این کار از طریق موارد زیر انجام می شود .
فیزیوتراپی :
فیزیوتراپی به کودک هیپوتون کمک می کند تا روی حرکات خود کنترل بهتری داشته باشد و با گذشت زمان توانایی عضله آن بهبود یابد , در فیزیوتراپی می توان از متد الکتروتراپی نیز برای بهتر شدن قدرت عضلات کمک گرفت برخی از دستگاه های الکتریکی پالس های محرک را روی عضله انجام می دهند که باعث جلوگیری از آرتروف هم می شود .
گفتار درمانی :
در گفتار درمانی تمریناتی برای بهبود تنفس تکلم و بلع انجام می شود و نیز می تواند به جلوگیری از آبریزش دهان کمک کند .
کار درمانی :
متخصص کار درمان صرفا برنامه های تقویت عضلانی را در روند کار خود قرار می دهد در کار درمانی مفاصل اصلی مانند ران ها و بازوها تقویت می شود در برخی افراد استفاده از اسپیلنت و ارتز هم توسط کاردرمانگر تجویز می شود .
جلوگیری از هیپوتونی
راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد زیرا بیشتر نشانه ها یک بیماری زمینه ای است که می تواند ژنتیکی باشد قبل از باردار شدن با پزشک در مورد آزمایش ژنتیک و غربالگری انواع بیماری مشاوره کنید , پیروی از راهنمایی های متخصصین در رابطه با فعالیت های توصیه شده در دوران بارداری , پرهیز از استعامل دخانیات , داشتن رژیم غذایی سالم و مراقبت از خود و درمان هر نوع بیماری زمینه ای برای جلوگیری از زایمان زودرس مؤثر هستند .
